Tự Điển PALI dễ sử dụng
Đăng trong: 21/08/2012 | Tác giả: BS Phạm Doãn | Filed under: công cụ, Phật giáo nguyên thủy | Tags: tự điển |Leave a comment »
Có rất nhiều từ điển PALI được giới thiệu trên mạng.
Giữa nhưng lựa chọn, xin giới thiệu một Tự Điển đơn giản, đầy đủ, dễ sử dụng:
Pali Dictionary
(Pali-Viet, Pali-English, Pali-Chinese)
Tác giả Tống Phước Khải
—–00O00—–
Bộ từ điển này được lập trình nhằm giúp việc tra cứu và so sánh đối chiếu từ vựng Pali được dễ hơn. Bao gồm 5 bộ từ điển sau:
<bme> : Pāli-English Dictionary của Buddhadatta Mahāhra
<bmc> : Bản dịch tiếng Hoa <bme> của Dama Bhikkhu
<bmv> : Bản dịch tiếng Việt <bme> của H.T. Bửu Chơn
<rd> : Pāli-English Dictionary của T.W. Rhys-Davis
<vri> : Pāli-English Dictionary của Vipassana Reserch Center
I. Hướng dẫn download:
Tự điển
http://tongphuockhai.wordpress.com/Click vào “DOWNLOAD PALI DICTIONARY” ta thấy hiển thị một “docs.google.com/file” như sau:
Pali Dict 1.0 portalbe.zip
Tệp – Chỉnh sừa – Xem – Trợ giúp
Click vào “Tệp” thấy phần “Tải xuống” ở phía dưới cùng. Click để tải xuống, rồi unzipped
Font Arial Unicode MS
http://www.ziddu.com/download/5289589/ARIALUNI_ArialUnicodeMS.rar.htmlII. Hướng dẫn sử dụng từ điển Pali
Để sử dụng từ điển Pali, chúng ta cần phải cài font Arial Unicode MS. Font này dùng để hiển thị chữ Devanagari hoặc các chữ thuộc hệ Phạn như Tamil, Thái, Lào v.v. và font này cũng để thể hiện chữ phiên âm Latin theo chuẩn IAST (ISO 15919 transliteration). Font Arial Unicode MS có thể được cài từ CD Microsoft® Office Setup bằng cách chọn options: Office Shared Features > International Support > Universal font hoặc tìm trên internet.
Chạy chương trình Pali Dict, hộp thoại từ điển sẽ xuất hiện giữa màn hình, đồng thời biểu tượng P xuất hiện ở góc system tray. Khi đã đóng hộp thoại từ điển, chúng ta có thể nhấp trên biểu tượng P để mở từ điển trở lại.
Các thao tác trên hộp thoại Từ điển:
Từ điển có sẵn của chương trình được tra theo 3 cách:
- Tra theo phiên âm Latin không dấu.
- Tra theo phiên âm Latin có dấu (chuẩn IAST). – Tra theo thể chữ Devanagari.
1. Cách tra theo phiên âm Latin không dấu:
Gõ vào ô chữ <without diacritics> từ cần tra. Chỉ gõ chữ Latin bình thường, không cần gõ dấu. Sau đó chọn nút “OK”. Danh sách các từ Pali cần tra sẽ xuất hiện. Nhấp chọn từ cần thiết để xem nghĩa.
2. Cách tra theo phiên âm Latin có dấu:
Gõ vào ô chữ <transliteration> từ cần tra. Sau đó chọn nút “OK”. Danh sách các từ Pali cần tra sẽ xuất hiện. Nhấp chọn từ cần thiết để xem nghĩa.
Để gõ được các chữ phiên âm có dấu. Chúng ta cần tham chiếu theo bảng qui tắc gõ dưới đây và chọn 1 trong 3 phương pháp M1, M2, M3 để gõ:
Lưu ý:
- Dấu ` và dấu ~ là hai dấu cùng nằm trên phím cạnh phím số 1. Người mới sử dụng thường hay lúng túng khi gõ các dấu này.
- Bảng trên được qui định trong table tbl_keyboard của file palidict.mdb. Nếu người dùng biết sử dụng MS Access thì có thể sửa lại theo ý mình.
3. Cách tra theo chữ bản địa:
Người dùng có thể tra theo các chữ bản địa như: Devanagari, Thái, Tamil, Lào v.v. Dữ liệu từ điển mẫu ở đây sử dụng hệ chữ Devanagari.
Nếu có sẵn bộ gõ chữ Devanagari thì có thể gõ trực tiếp vào ô < native scripts>. Sau đó chọn nút “OK”. Danh sách các từ cần tra sẽ được liệt kê. Nhấp chọn từ cần thiết để xem nghĩa.
Nếu không có sẵn bộ gõ chữ bản địa, người dùng có thể nhấp chuột vào nút # để mở bảng ký tự. Sau đó nhấp chọn ký tự cho vào ô tra chữ. Các ký tự có sẵn ở dạng chữ Devanagari, người dùng có thể thay đổi theo ngôn ngữ bản địa bằng cách làm việc với file palidict.mdb.
———————————————
Lưu ý chung:
- Khi tra sang từ mới, nhấp đôi chuột vào ô tra chữ để xóa từ cũ đi.
- Để tra một từ đã được “copy” từ một tài liệu khác, trước hết nhấp đôi chuột xóa trống ô tra từ, sau đó chọn “OK” để “paste” từ cần tra vào.
Có thể dùng chương trình MS Access mở file palidict.mdb để sửa đổi hoặc cập nhật phần dữ liệu của từ điển. File này bao gồm các table như sau:
tbl_dictionary: Chứa các từ điển.
tbl_config: Cấu hình của chương trình.
tbl_glyph: Bảng ký tự chữ bản địa.
tbl_keyboard: Phương thức nhập chữ có dấu phiên âm.
Đây là phần mềm từ điển miễn phí. Không dùng cho mục đích thương mại.
———————————
Tác giả Tống Phước Khải
Nguồn:
http://tongphuockhai.wordpress.com/----------------------------------------------------------------
http://bsphamdoan.wordpress.com/2012/08/21/tu-dien-pali-de-su-dung/